1. SH VT TV (with Steven Hess, Vasco Trilla, Teun Verbruggen)
2. MD EV IZ (with Martin Dosh, Els Vandeweyer, Ingar Zach)
3. TH JS KV (with Thor Harris, Julian Sartorius, Kris Vanderstraeten)
4. GS CV KW (with Greg Saunier, Casper Van De Velde, Karen Willems)
5. JL LS TV (with João Lobo, Lars Skoglund, Teun Verbruggen)
6. SA AJ ET (with Shane Aspegren, Anja Jacobsen, Eric Thielemans)
7. TD RS KV (with Tim Daisy, Rogier Smal, Kris Vanderstraeten)
8. SF AL JW (with Sep François, Andrew Lisle, Josiah Wolf)
9. AB SF JW (with Alexandra Bellon, Sep François, Josiah Wolf)
10. TB SC YO (with Tony Buck, Sylvain Chauveau, Yuko Oshima)
11. ED ØS KV (with Erland Dahlen, Øyvind Skarbø, Kris Vanderstraeten)
12. JL MT VT (with João Lobo, Mauricio Takara, Vasco Trilla)
13. TB YO MW (with Tony Buck, Yuko Oshima, Mike Weis)
14. RA SH JS (with René Aquarius, Steven Hess, Julian Sartorius)
15. RF TH LS (with Rudi Fischerlehner, Thor Harris, Lars Skoglund)
16. LF RF TV (with Leo Fabriek, Rudi Fischerlehner, Teun Verbruggen)
17. CB PE GS (with Cyril Bondi, Philipp Ernsting, Greg Stuart)
18. SH TM JM (with Steve Heather, Tom Malmendier, Jon Mueller)
19. JS EV JW (with Julian Sartorius, Els Vandeweyer, Jim White)
20. AB TB YO (with Alexandra Bellon, Tim Barnes, Yuko Oshima)
21. TF TM ET (with Tim Feeney, Tom Malmendier, Eric Thielemans)
22. TD JS KV (with Tim Daisy, Julian Sartorius, Kris Vanderstraeten)
23. RA RF VT (with René Aquarius, Rudi Fischerlehner, Vasco Trilla)
24. VT KW JW (with Vasco Trilla, Jim White, Karen Willems)
lp, cd and dl/stream on Esc.Rec
Order here
Or stream on Spotify | Deezer | Tidal | Apple Music
_________
Hello, hope you’re doing well.
I just started a little project, and I’d like to invite you to participate.
Not to worry, it won’t take up too much of your time.
I’m asking drummers/percussionists to record a few short
fills or phrases. It can be recorded by simple means;
a hand-held recorder or even a phone will do just fine.
These gathered recordings will be used as the ‘Lego bricks’
to build a series of short rhythmical collages with.
It would be fantastic if you’d like to join the project...
All the best, Rutger
_________
Contributing drummers/percussionists:
René Aquarius (Dead Neanderthals, Cryptae, Plague Organ)
Shane Aspegren (Berg Sans Niple, Songs:Ohia)
Tim Barnes (solo, duo with Jeph Jerman, Text of Light, Wilco)
Alexandra Bellon (L'Ensemble Batida)
Cyril Bondi (solo, Diatribes, La Tène, Plaistow)
Tony Buck (solo, The Necks, Regenorchester XII)
Sylvain Chauveau (solo, Ensemble 0)
Tim Daisy (Made to Break, Dave Rempis Quartet)
Erland Dahlen (solo, Stian Westerhus & Pale Horses)
Martin Dosh (solo, Andrew Bird, Fog)
Philipp Ernsting (Albatre)
Leo Fabriek (broeder Dieleman, The Julie Mittens)
Tim Feeney (solo, Meridian, So Percussion)
Rudi Fisherlehner (solo, Fiium Shaarrk, Not Applicable)
Sep François (Ifa Y Xango, Book of Air)
Thor Harris (Thor & Friends, Swans, Xiu Xiu)
Steve Heather (Heaven And, The Still, Shelter)
Steven Hess (Locrian, Pan•American, Haptic)
Anja Jacobsen (solo, Selvhenter)
Andrew Lisle (duo with Colin Webster, Kodian Trio)
João Lobo (solo, Oba Loba, Tetterapadequ)
Tom Malmendier (nuits, Thisquietarmy)
Jon Mueller (solo, Death Blues, Volcano Choir)
Yuko Oshima (solo, Donkey Monkey)
Julian Sartorius (solo, Sophie Hunger, Merz)
Greg Saunier (Deerhoof, Xiu Xiu, Nervous Cop)
Øyvind Skarbø (1982, Bly De Blyant, Skarbø Skulekorps)
Lars Skoglund (Tenniscoats, Lykke Li)
Rogier Smal (duos with Dylan Carlson, Eugene Chadbourne)
Greg Stuart (Meridian, Michael Pisaro)
Mauricio Takara (Rob Mazurek Octet, São Paulo Underground)
Eric Thielemans (solo, The Mechanics, Chantal Acda)
Vasco Trilla (solo, October Equus, Phicus)
Casper Van De Velde (Schntzl, An Pierlé Quartet)
Els Vandeweyer (solo, Philippe Petit & Friends)
Kris Vanderstraeten (solo, duo with Timo Van Luyk)
Teun Verbruggen (The Bureau Of Atomic Tourism, Flat Earth Society)
Mike Weis (solo, Zelienople)
Jim White (Dirty Three, Smog, Xylouris White)
Karen Willems (solo, Inwolves, BARST)
Josiah Wolf (Why?, Caustics)
Ingar Zach (solo, Huntsville, Trondheim Jazz Orchestra)
Reviews
A Closer Listen
In prior years, we’ve described Rutger Zuydervelt (Machinefabriek) as prolific, creative, visionary, and a host of other terms ~ but this is the first time we’ve described one of his releases as fun. When label and artist proclaimed that With Drums “doesn’t sound like any other Machinefabriek album,” we were skeptical; how could this be, after hundreds of releases? Turns out they were right. We suspect the pandemic may have had something to do with the stretching of boundaries, but this album is a blast.
It all started with an email. Zuydervelt invited a multitude of drummers to submit “a few short fills or phrases,” recorded however they wanted. 42 of them responded, which would make one think this would become a pretty long album. Instead, it’s remarkably concise, 24 tracks in 37 minutes, each piece combining the talents of three drummers, with post-production by Machinefabriek. The end result is what one might imagine if an extensive drum kit were set up on a festival stage and each of the festival’s drummers stopped by for about minute before passing the sticks to the next person. But there’s a caveat: it seems that each drummer tries to make the most of their limited time, contributing a unique or challenging fill or phrase. In other words, With Drums is a celebration of percussion in its various guises, a primer on what is possible. It’s the most one can imagine in the smallest space, an album of fascinating nooks and crannies.
Without a guiding hand, this project might have been a bowl of spaghetti; but Zuydervelt tidies up the lot, making the album flow as a whole ~ a feat whose difficulty cannot be overstated. He had to choose sequencing not only between tracks, but within tracks, and determine how much he could add without tipping the listener to his presence. Some tracks receive electronics, others strings. In deference to the title, a few contain percussion that is not drums: chimes and other struck objects.
If there is a comparison to be made, it might be to Virgin Babylon’s One Minute Older, which spun through a wealth of artists in an extraordinarily brief amount of time. Blink and one might miss a favorite sound or misidentify the source. The initial round of enjoyment is the hearing, followed by a second round of identification: oh, there’s Tony Buck! There’s Jon Mueller, Thor Harris, Cyril Bondi, Karen Willems! As one listens and reads, one starts to separate the distinct personalities, and becomes amazed at the maestro playing match-up, creating compositions out of fragments, and tercets out of individual contributions.
After hearing the puzzle assembled in such a fashion, one has difficulty imagining it any other way, although it’s clear the possibilities are myriad. Might there be a sequel or a series of sequels? We are already imagining the experiment continuing with brass or strings or woodwinds. Or perhaps Zuydervelt will continue to innovate, never content to rest on his laurels, pushing sound forward, or sideways, or wiggling it around until it morphs into the beautiful other.
ATTN:Magazine
I can only assume With Drums was an absolute delight to work on. For sure it’s a thrill to listen to. From an artist whose records often suggest a steady-handed sculptural process comes this: a rough bundle of clatter and whim, doubtless assembled with the same care as everything else bearing the Machinefabriek moniker, yet radiating the flustered joy of someone who ran to catch their bus and just about made it. Adopting a mega-collaborative sprawl also used in the likes of Stay Tuned, over 40 drummers contributed short fills and phrases, with Zuydervelt noting that the quality of the recording was unimportant (“a hand-held recorder or even a phone will do just fine”). These recordings were then used as the basis of 24 pieces, with only a couple stretching over the two-minute mark. Each track features three drummers thrust into collaboration with one another via the geo-chrono-warp of post-prod, producing splices of energies, cymbals, tempos and recording spaces, with the resultant amalgam adorned with bells, marimbas, synthesiser pulses and other fragmented miscellanea that thread themselves through the beats like a tangle of Christmas lights. Pieces veer toward overblown drum n bass (João Lobo, Mauricio Takara, Vasco Trilla); others are roughly looped into lopsided grooves (René Aquarius, Steven Hess, Julian Sartorius) or have ribbons of metallic rattle draped from beautiful melodic motifs (Alexandra Bellon, Tim Barnes, Yuko Oshima). All pass in a dizzy flash, and in culmination they celebrate drums and drummers in all their expressive potential: the infinite flavours of snare ring, the alternation between slackened and stiffened limbs, the multitude of ways to attack a cymbal. Absolutely glorious front to back.
Utility Fog
The remarkable new album from Rutger Zuydervelt aka Machinefabriek, With Drums, could be seen as a successor to his 2019 album With Voices, or conversely of his self-performed Drum Solos. Mostly, though, it's an unexpected extension of his large ouevre of sound art, and his penchant for collaboration - 24 short tracks, each collaged from contributed recordings from three drummers (a total of 42 drummers are featured, with many recognizable names appearing). This is not predominantly rhythmic music - some contributions feature tuned percussion, or bowed percussion, some are free jazz flourishes, and some do coalesce into grooves. Zuydervelt's command of sound and space is such that these disparate contributed recordings are sculpted into 37 minutes of music that flows as a single work, which is never less than gripping, and charming
Vital Weekly
Sometimes the theme of an album is hiding in plain sight. It so obvious that it doesn’t even seem with mentioning. One album that fits into this category is Rutger Zuydervelt’s latest Machinefabriek release ‘With Drums’. The title says it all. It is Machinefabriek but with drums. After reading its title, before playing, of course, I thought “Obviously”. Then I played the album and dug a little deeper. Instead of Zuydervelt creating the music based on his own drum loops, he has instead drafted in some incredible skin beaters to supply the beats, that he then weaves into his electronic tapestries.
What makes ‘With Drums’ so audibly expansive are the drummers featured. Martin Dosh (Andrew Bird and Fog), Thor Harris (Swans, Xui Xiu and Thor and Friends), Greg Saunier (Deerhoof, Xui Xiu, Nervous Cop), Julian Sartorius (Sophie Hunger and Merz), Josiah Wolf (Why? And Caustics), Yuko Oshima (Donkey Monkey)’ are just a few of the drummers on display. Thanks to this variety the styles range from ethereal percussion of ‘SH TM JM (with Steve Heather, Tom Malmendier and Jon Mueller)’ and ‘TD RS KV (with Tim Daisy, Rogier Smal, Kris Vanderstraeten)’ to the more abrasive drumming of ‘SF AL JW (with Sep François, Andrew Lisle, Josiah Wolf)’ and the frenetic off-kilter pace of ‘TD JS KV (with Tim Daisy, Julian Sartorius, Kris Vanderstraeten)’.
‘With Drums’ does exactly what the title suggests. It is Machinefabriek. With drums. It acts as a third album in a series that included 2019s ‘With Voices’ and 2014s ‘Drum Solos’. It takes those albums as it’s foundations, but it works much better. The samples are tighter and Zuydervelt’s soundscapes feel more adventurous. You can hear his enjoyment of piecing together the loops and then creating his own pieces to make it feel like a cohesive track. Rather than something that he’s glued together. And this is what the album does well. It makes music created in isolation, hundred’s, maybe thousands, of miles apart feel like a solid thing. For the most part, you can’t see the way Zuydervelt has joined everything together.
Throughout ‘With Drums’ feels like the most elaborate and accomplished project Zuydervelt has released to date. It takes the sounds that he is known for and pushes them to his limits. It shows his vision to hear individual drum takes and know how to build something solid around them. (NR)
The Quietus
If any record ever needed to be chosen to demonstrate the protean nature of making or listening to music, then I would suggest you listen to Machinefabriek’s With Drums. The often fleeting auditory qualities of Rutger Zuydervelt’s latest release, crammed full of percussive divertissements, let us do a multitude of things. We can ignore the record, or pay passing reference to it whilst doing something else. We can quickly process what’s going on (it’s Machinefabriek with lots of contact-book pals, and drums, from other pals), and consume appropriately, in our allotted digital spaces. We can also indulge ourselves and play footsie with it by decodifying the witty titles, or dive fully into the wormhole that is waiting for us and imagine how Zuydervelt created these mad worlds in miniature.
Maybe the protean element of With Drums also has something to do with the incremental, scrapbook nature of its construction. For this is a phenomenal project, with upwards of 40 musicians involved, from his buddies in Dutch alternative and experimental scenes such as René Aquarius from Dead Neanderthals and Leo Fabriek from the Julie Mittens to the likes of Thor Harris, Anja Jacobsen, Greg Saunier, and Tim Branes, who need no further introduction.
Zuydervelt’s own notes on the making of his record reveal both the clinical, surgical nature of making music at one remove and the human impetus to overcome the current imposed social distances. This core duality that drives With Drums luckily allows us to bypass the tropes we have come to associate with any solo lockdown project. Zuydervelt documents where he first saw the collaborators in action, or how he first got in touch with them. He hints at why he wanted to put them together. He edits and reforms their contributions. The notes may seem straightforward (again, you can enter the level you want to read them at), though at some point we see more clearly that this is a structured, even cussed way of creating something out of nothing with virtually everyone Zuydervelt knows. It’s a phenomenal conceit.
And one that reveals the human impulses that drive musicians to make music. If we take the notes for the track ‘TB SC YO - Machinefabriek ft. Tony Buck & Sylvain Chauveau & Yuko Oshima’ we see Zuydervelt giving very different reasons for piecing the elements precisely together whilst creating his aural theatre space. The Necks’ Tony Buck gets a fan-worship pat on the back. Sylvain Chauveau is contacted because Zuydervelt wants “some tuned percussion”. And Yuko Oshima, a name previously not circulating in Machinefabriek’s orbit, is contacted because of a tip-off from a friend. The resultant track, all one minute-something of it, is an almost otherworldly transfer between serene reflection and some tumultuous bursts, akin to the last-gasp spins of a washing machine cycle.
With Drums also often seems to masterfully document musicians’ downtime. That idle second in an afternoon’s soundcheck, trying out a fill whilst half listening to the mixing desk asking for more bass on the toms, or the guitarist wanting to hear more reverb on the monitor. The awful, draining, necessary processes that Georges Simenon, talking of another artistic discipline, called mixing the plaster. It’s a record that puts strange incidental sounds on the map, the uncategorizable elements that live in limbo between being experienced as interesting sounds and defining, or informing some larger piece.
But then, collecting and processing “real” sound worlds from people and places is what Machinefabriek did back in those strange times when we could all actually meet people. Rutger Zuydervelt loved the messy unexplained elements that went with making music. I’ve seen him making holy noise on a big stage with jazz terrorists Dead Neanderthals as part of DNMF and sitting at a table in a community centre, creating the most unobtrusive of soundtracks to Dutch poetry readings. And With Drums shows that collaborations, however painstakingly put together, take on a new guise every time the mic is switched on. A nearly identical line up to the track previously mentioned, ‘TB YO MW - Machinefabriek ft. Tony Buck & Yuko Oshima & Mike Weis’, gives us a very different, very zen passage of sound. Taken collectively and over time, With Drums reveals itself to be a living, organic album with each track - despite being on average around a minute in playing time - revealing new, unexpected shades of meaning. It’s almost like Zuydervelt made a mini puppet theatre with the players as tiny actors.
And this realisation helps the record grow on the listener. There is so much to take on board here, for one we have 24 tracks with enough musicians to play two separate football matches simultaneously. And each track is maddeningly short, and difficult to get to grips with at first go. As such I find With Drums impossible to listen to as a set of individual pieces, preferring to digest it as a whole. After a while an appreciation of the work, and the construction needed, and the hours and hours of listening needed by Machinefabriek, to make it all fit, to make it something that can’t just pass you by, start to imprint themselves on your consciousness. And then you start to realise that this is a very great album indeed.
Oor
Machinefabriek is Rutger Zuydervelt, en die kennen we van een ras uitdijende discografie vol ijle, experimentele electronica. Maar hij kan af en toe flink uitschieten links of rechts, en zo is het ook op deze With Drums. Niet dat hij er alleen voor staat, nee, hij krijgt assistentie van niet minder dan 42 drummers en percussionisten van over heel de aardbol. Daaronder treffen we mensen als Thor Harris (Swans), Tim Barnes (Wilco), Tony Buck (The Necks) en nog een leger slagwerkers uit de verre linkerhoek van het spectrum. Die stuurden allemaal hun soundfiles in, korte fragmenten die Zuydervelt dan weer herschikte en bewerkte. Steeds drie slagwerkers per nummer, of liever: fragment, want langer dan dan twee minuten duren ze zelden. Ook al omdat ze gene titels dragen (anders dan de initialen van de slagwerkers in kwestie) en melodieën begrijpelijkerwijs zeldzaam zijn, is het effect dat van een lange suite, een oefening in afwisselende, subtiel van klankkleur en sfeer verschietende en soms duizelingwekkende ritmes. Klinkt dat saai? Dat ligt dan aan mij, want deze plaat is het tegenovergestelde: ene wonderbaarlijke luisterervaring. Het is weer eens wat anders, en daar hebben we in deze tijd sowieso behoefte aan.
Opduvel
Rutger Zuydervelt heeft onder zijn eigen naam en vooral ook onder de naam Machinefabriek een imposante discografie opgebouwd, en dat geldt niet alleen de kwantiteit. De Rotterdammer werkte samen met muzikanten van divers pluimage en is in staat om zachte en subtiele elektronische klanken te produceren, maar ook om een flinke bak herrie te maken (zoals hij onder andere deed in samenwerking met Dead Neanderthals). Naar hoe de elektronicamuzikant het allemaal doet, is het vaak gissen, maar steevast drukt hij zijn persoonlijke stempel op de muziek, hoe minimaal soms ook.
Voor het bij het Deventerse label esc.rec verschenen With Drums doet Zuydervelt iets wat hij niet eerder deed: hij nodigde een veelvoud aan muzikanten uit om deel te nemen aan zijn nieuwe project. Die muzikanten betreffen allemaal slagwerkers. Zuydervelt vroeg verschillende drummers en percussionisten om een paar korte fills of frasen te spelen, die vervolgens als ‘legosteentjes’ moesten dienen voor een serie korte ritmische collages. De meeste muzikanten die werden gevraagd, reageerden direct enthousiast en het aantal drummers/percussionisten dat op het album een bijdrage levert bedraagt maar liefst 42.
Een greep uit de muzikanten die hun bijdrage hebben geleverd: Tony Buck (o.a. The Necks), René Aquarius (o.a. Dead Neanderthals), Gren Saunier (Deerhoof), Karen Willems, Vasco Trilla, Teun Verbruggen (O.a. The Bureau Of Atomic Tourism, Flat Earth Society, Warped Dreamer), Cyril Bondi, Tim Daisy (o.a. Made to Break en Dave Rempis Quartet), Philipp Ernsting (Albatre), Thor Harris (o.a. Thor & Friends, Swans, Xiu Xiu), Andrew Lisle (o.a. Kodian Trio), Tom Malmendier, Rogier Smal en Ingar Zach.
De veelheid aan slagwerkers en daardoor ook de veelheid aan percussiefragmenten die naar Zuydervelt zijn gestuurd, zorgt ervoor dat de combinatiemogelijkheden schier eindeloos zijn. Daar komen de vele elektronische mogelijkheden van Machinefabriek bij. Het moet een hele klus zijn geweest om uit alle muzikale elementen de juiste, meest bij elkaar passende, te kiezen en om die samen te voegen tot een album dat in alle diversiteit ook een coherente indruk maakt. Precies daarin is Machinefabriek geslaagd.
With Drums is een echte percussieplaat geworden. De muziek is zorgvuldig geconstrueerd, maar het is ook muziek die ademt, leeft en soms zelfs klinkt alsof het live op een podium is gespeeld. De ritmes passen in elkaar, vullen elkaar aan of buitelen over elkaar heen, met de fluwelen elektronische touch van Zuydervelt als verbindende factor of louter als subtiele toevoeging. De elektronica doet in ieder geval niets af aan de percussieve klanken, die op de voorgrond staan en de belangrijkste muzikale bijdrage leveren, bewerkt of niet bewerkt. Overigens worden niet alleen elektronische geluiden toegevoegd aan het percussiespel, ook akoestische strijkinstrumenten en gitaar zijn een enkele keer te horen.
Elk stuk op het album is opgebouwd uit bijdragen van drie percussionisten. In totaal bevat de plaat 24 korte stukken, qua tijdsduur variërend van 43 seconden tot twee minuten. Het is lang genoeg om elke bijdrage tot zijn recht te laten komen, waarbij het raden is van wie welke frase afkomstig is. Het kan er turbulent aan toegaan, zoals in ‘RF TH LS (with Rudi Fischerlehner, Thor Harris, Lars Skoglund)’, waarin krakende elektronica een aanvullende en een ontregelende rol vervult, maar er zijn in verschillende stukken ook fijngevoelige percussieklanken te ontwaren, afkomstig van kleine percussie-instrumenten.
Mooi is hoe er ruimte is voor melodie in ‘MD EV IZ (with Martin Dosh, Els Vandeweyer, Ingar Zach)’, of hoe strijkersklanken zijn toegevoegd in ‘TH JS KV (with Thor Harris, Julian Sartorius, Kris Vanderstraeten)’ en ‘TF TM ET (with Tim Daisy, Julian Sartorius, Eric Thielemans)’. In elk stuk is Zuydervelts inbreng duidelijk, terwijl ook steeds recht wordt gedaan aan de inbreng van de slagwerkers. Het is fascinerend om te luisteren naar hoe de percussieve klanken, die door de muzikanten zijn ingespeeld zonder te weten hoe ze zullen worden gebruikt, in verschillende combinaties een eigen leven gaan leiden en tot nieuwe muziek leiden.
Elk van de 24 stukken op With Drums is een klein puzzeltje bestaande uit kleinere en grotere stukjes die in elkaar passen. De muziek is experimenteel maar klinkt ook behoorlijk toegankelijk. De algehele sfeer van het album kan als optimistisch worden bestempeld. De muziek werkt stemmingverhogend. Deze plaat is een buitengewoon fraaie toevoeging aan het unieke oeuvre van Machinefabriek.
Subjectivisten
Ik weet bijna zeker dat ik van al mijn geschreven recensies de afgelopen 30 jaar het vaakst over Rutger Zuydervelt en diens projecten heb geschreven, al is hij pas de laatste 15 jaar aangeschoven. Hij heeft echter wel een discografie die sommige artiesten in 30 jaar niet eens bij elkaar krijgen, maar koppelt deze kwantiteit steevast aan kwaliteit. En niet te vergeten variatie. Dat niet alleen als soloartiest, maar met de vele projecten (Shivers, Cloud Ensemble, CMKK, DNMF, Piiptsjilling, FEAN) en samenwerkingsverbanden. Uiteraard steekt zijn Machinefabriek daar met kop en schouders boven uit, ook qua stand op de recensieteller.
Met Machinefabriek brengt Rutger een breed palet aan elektronische muziek naar buiten, waarmee hij zowel zacht als luid en alles daartussenin naar buiten komt. Maar ook de muzikale textuur is daarbij variabel, waardoor je drones, experimentele muziek, noise, ambient, neoklassiek en minimal music voor je kiezen kunt krijgen. Deze componeert (of improviseert) hij voor reguliere en conceptuele studioalbums, maar tevens voor documentaires, dans, installaties, films en overige producties. Dat maakt ook, dat ik ondanks de vracht aan eerdere albums, steeds weer reikhalzend uitzie naar hetgeen hij op zijn volgende werk laat horen. In 2019 wist hij bijvoorbeeld te verrassen met With Voices, waarop hij de stemmen van diverse (bekende) vocalisten als instrument in heeft gezet.
Voor zijn nieuwe album With Drums, waarvan de 12” is uitgebracht op het prestigieuze Esc.rec label en de cd in eigen beheer, heeft hij iets dergelijks gedaan, zij het dan met drummers en percussionisten. Deze hebben een mail ontvangen met daarin het verzoek een kort stukje op te nemen. Het heeft een imposante lijst van maar liefst 42 slagwerkers vanuit de hele wereld opgeleverd. Ik zal ze niet allemaal opsommen, want via de bandcamppagina (zie onder) kan je ze allemaal terugvinden, maar René Aquarius (Dead Neanderthals, Cryptae), Shane Aspegren (Berg Sans Niple, Songs:Ohia), Tony Buck (solo, The Necks, Peril), Sylvain Chauveau (On, Ensemble 0, Micro:Mega, Arca), Leo Fabriek (Broeder Dielemans, The Julie Mittens), Thor Harris (Swans, Xiu Xiu, Shearwater), Steven Hess (On, Locrian, Pan•American, Haptic), Greg Saunier (Deerhoof, Xiu Xiu), Eric Thielemans (solo, The Mechanics, Chantal Acda), Jim White (Dirty Three, Smog, Xylouris White) en Josiah Wolf (Why?, Caustics) zijn opvallende namen die zo even voorbijkomen. Rutger, die gezien zijn lp Drum Solos (2014) ook prima uit de voeten kan met drums, heeft nu de bijdrages van zijn gasten als bouwstenen gebruikt om er nieuwe creaties mee te fabriceren. Hij vervlecht de slagwerken in elektronische structuren, waardoor er organische tracks ontstaan. Dat levert 24 korte composities op, variërend 43 tot 123 seconde, die telkens bestaan uit 3 slagwerkers (waarvan sommigen in meerdere stukken opduiken). Het is net als met lego vroeger, dat als de gele steentjes op waren je met bijvoorbeeld blauw of rood verder ging. Dat leverde toen net als nu eigenlijk weer bonte bouwwerkjes op, die steeds weer anders zijn, staan als een huis en waarin ontzettend veel te ontdekken valt. Rutger is een ware meester of misschien wel (afgaande op de hoes) de dokter Frankenstein (positief bedoeld) als het gaat om het onmogelijke aaneen te smeden of er überhaupt enig geheel in te zien en daar ook gewoon een spannend en biologerend iets van te kneden. Het is ook weer zo anders dan zijn voorgaande werken, want ondanks de elektronica is het echt een percussieplaat geworden, maar wederom één die je met niets en niemand kunt vergelijken. En dat is, ook met slag of stoot, puur genieten.
Enola
Die titel mag je letterlijk nemen. Voor dit album stuurde Rutger Zuydervelt, de man achter Machinefabriek, een mailtje uit naar een waslijst drummers/percussionisten uit z’n adresboek en ontving minstens 42 reacties. Die werden allemaal onderdeel van een eindeloze collage, een soort van ADHD-dialoog tussen een klein legertje vellen- en stokkenexperten en een geïnspireerde klankenbrouwer.
Zuydervelt houdt zich doorgaans ergens op in de zone tussen minimalisme, ambient/drone, experimentele elektronica, noise en elektroakoestische verwarring, werkte al samen met de meest uiteenlopende muzikanten (van Gareth Davis en Jaap Blonk tot Dirk Serries en Berlinde Deman) en was al eerder in de weer met maffe ideeën. Voor Stay Tuned (2014) liet hij meer dan 150 muzikanten uit diverse werelden een ‘A’ spelen en daarmee vormde hij een compositie van 50 minuten. Deze keer beperkte hij zich tot specifieke instrumentatie. Uit de mail die hij stuurde: “I’m asking drummers/percussionists to record a few short fills or phrases. It can be recorded by simple means; a hand-held recorder or even a phone will do just fine. These gathered recordings will be used as the ‘Lego bricks’ to build a series of short rhythmical collages with.”
Het lijstje deelnemers oogt niet minder dan indrukwekkend, maar scoort vooral punten voor diversiteit, met o.m. Amerikanen Thor Harris (Swans,...), Tim Daisy (Made To Break,...) en Greg Saunier (Deerhoof,...), volk uit het Europese noorden (Anja Jakobsen, Øyvind Skarbø, Ingar Zach), ex-pats (Tony Buck, Steve Heather), landgenoten van Zuydervelt (René Aquarius, Rogier Smal), maar ook een ruime Belgische afvaardiging: Teun Verbruggen, Karen Willems, Eric Thielemans, Kris Vanderstraeten, Sep François, Els Vandeweyer, Casper Van De Velde, Tom Malmendier en de ingeweken João Lobo. Die muzikanten werden per drie gegroepeerd. Het leverde 24 tracks op (de kortste 42 seconden, de langste 2 minuten en 6 seconden), samen goed voor 37 minuten.
De titels van de tracks bevatten enkel de initialen van de deelnemende drummers (op “TB SC YO” hoor je zo Tony Buck, Sylvain Chaveau en Yuko Oshima). Nu, je moet al een heel intensieve luisteraar (of zelf een drummer) zijn om de drummers eruit te pikken, al zijn er vast enkele bij, zoals een Vasco Trilla, die je kan herkennen door hun tics of obsessies. Het basismateriaal dat Zuydervelt aangeleverd kreeg moet immens divers geweest zijn, zowel van geluidskwaliteit als inhoud. Laat de ene rondtollende roffels of ander krachtwerk horen, dan ‘beperkt’ de andere zich tot zacht gefrunnik of abstracte wrijfklanken. Dat zorgt er niet alleen voor dat With Drums kan uitpakken met een forse dynamiek, maar dat het voor Zuydervelt ook eindeloze mogelijkheden creëerde.
Het houdt geen steek om hier specifieke titels boven te halen. Dit album is er eentje dat je op je eentje moet verkennen, al dan niet met een lijst van de deelnemers binnen handbereik. Laat het volstaan om mee te geven dat er hier wordt gevarieerd van haast autistisch detailonderzoek tot wervelende energie, van subtiel gebruik van brushes tot manische herhalingsdrift. Maar het laatste woord is natuurlijk altijd aan Zuydervelt zelf, en diens bijdrage wijzigt ook per track. Soms lijkt zijn inbreng onduidelijk of eerder eenvoudig, lijkt het vooral gericht op een getrouwe collage, maar hij kan zich ook te buiten gaan aan ingrijpende acties, met loops, samples en talloze effecten.
Waan je je het ene moment nog in een duistere underground club waar verhakkelde ritmische waanzin door de speakers knalt, dan beland je even later in een omgeving van etherische rust, bevreemdende abstractie, introvert resonerend metaal, tribale patronen of dreigend onheil. Gerol wordt geknisper, gestuiter gaat op in geknetter. Er wordt gedanst, gewreven, gehort, gestoten, gerinkeld en van trappen gedonderd. Stijlen, sferen, densiteit en temperamenten wijzigen voortdurend, maar door de compacte duur van de stukken en Zuydervelts vermogen om steeds nieuwe invalshoeken te vinden word je als luisteraar voortdurend op het verkeerde been gezet of deelgenoot van weer een nieuw zijspoor.
En het is net die aanstekelijke speelsheid waarmee het gebeurt die ervoor zorgt dat With Drums zoveel meer is dan een geinige gimmick. Je gaat je vooral ook afvragen wat de deelnemers ervan vinden. Iets zegt ons dat ze er - net als ons - met steeds groeiende verbazing naar hebben zitten luisteren. Meer dan een keer. Uniek plaatje.